فرهنگ ایرانی

در جواب نظر یکی از دوستان باید بگویم که فرهنگ ایرانی با قدمت چندین هزار ساله مسلما ارزشمند است. زمانی که خیلی از کشورها همدیگر را می کشتند ما کورش بزرگ یا سعدی را داشتیم که از انسان دوستی صحبت می کردند. فرهنگی غنی و پیچیده داریم.

اما این نباید باعث شود که برخی مشکلات خود را نبینیم و در صدد رفع آنها برناییم. البته ایران کشور بزرگی است و خرده فرهنگهای خاص خود را دارد. از دید کلی من حداقل به سه فرهنگ می توانم اشاره کنم.

۱) خانواده های محافظه کار و مذهبی و سنتی یا همین بچه حزب اللهی ها

۲) پایتخت نشین ها بویژه شمال شهر نشینها که بیتشر متاثر از فرهنگ غرب و مدرن هستند.

۳) اکثریت ملت مثل خود ما که شاید خانواده چادری بودند، یکی نماز می خواند،‌ چهارتا نمی خوانند. یکی روزه می گیرد، چهارتا نمی گیرند. این فرهنگ فرهنگی سهل گیر است که با روحیات کلی ایرانیها نیز تطابق دارد. حتی شاعران محبوب ما مثل سعدی و حافظ نیز انگار همین فرهنگ را داشتند. نه شعار می دادند و نه ضد دین بودند. اما ضد تظاهر و دروغگویی و ریا و یا نادانی بودند. برای بیان حرفشان نیز طنز خاصی داشتند. فرهنگ ایرانی پر است از این نقدها و طنزها و ضرب المثلها و اصطلاحات.

بنده خودم خیلی دو گروه اول را درک نمی کنم. مخصوصا گروه اول که به نظر دچار نوعی جهل یا تعصب بی جا است. گروه دوم نیز شاید زیاد از حد به ظاهر می پردازد. به هر حال از نظر من ایرانیهایی که بیشتر با آنها حس همزاد پنداری دارم گروه سوم هستند. البته متاسفانه حکومت ما انعکاس دهنده این فرهنگ قاطبه مردم نیست و بیشتر به همان گروه متحجر گرایش دارد که مردم درکی از آنها و افکارشان ندارند. تمام تلاشها این است که حکومت را به سمت گروه سوم کشاند که سهل گیر و عدالت خواه است.

با این حال همچنان ما ایرانیها تا حدی محافظه کار هستیم و در برخی امور انگار تعارف داریم و برخی تناقضات را با خودمان و جامعه خود حل نکردیم. این تناقضات باید با جسارت و البته بهره گرفتن از استدلال حل شوند و کمی مدرن تر شویم اما همچنان اصالت و خصوصیات مثبت خود را حفظ کنیم.